Zoals algemeen bekend werd bij de aanpak van de coronacrisis vanaf het tweede jaar (2021) volop ingezet op (massa)vaccinatie tegen Covid-19. Voor de allereerste keer werd een techniek toegepast met inentingen die een stukje genetisch materiaal van het virus bevatten dat de menselijke gastcellen in staat stelt het spike proteïne van SARS-Cov-2 te produceren en te presenteren aan ons immuunsysteem. Een recente studie van de Belgische psycholoog Nicolas Vermeulen gaat uit van de vaststelling dat de mate waarin de bevolking werd ingeënt tegen Covid-19 over de hele wereld sterk uiteenloopt. [1] Sommige landen komen niet verder dan ongeveer 2-3%, terwijl andere landen dicht bij 100% dekking zitten. Andere onderzoekers hadden eerder al gevonden dat factoren zoals welvaartsniveau van een land, de leeftijd van de bevolking en de graad van obesitas een rol spelen in de vaccinatiegraad. Het nieuwe aan het onderzoek van Professor Vermeulen is dat het zich nu ook richt op psychologische/emotionele factoren, meer in het bijzonder de persoonlijkheidsfactor neuroticisme, die overeenkomt met de neiging tot het vaker ervaren van negatieve emoties, angst en lage tolerantie voor stress. Vaak worden types persoonlijkheid volgens vijf assen beschouwd: extraversie (versus introversie), altruïsme (versus onvriendelijkheid), emotionele stabiliteit (versus neuroticisme) , plichtsgetrouwheid (verus laksheid) en openheid voor ervaringen (versus geslotenheid). [2]
Emotioneel stabiele mensen (of dus mensen met lage scores op neuroticisme) kunnen over het algemeen goed om met emotionele spanningen en stresserende situaties. In moeilijke omstandigheden reageren ze rustig en beheerst. Ze kunnen relativeren en gebeurtenissen in hun context plaatsen. Kritiek nemen ze over het algemeen niet persoonlijk, en negatieve feedback slaat hen niet uit hun lood. Ze kunnen rust vinden en houden na een drukke, gespannen dag. 2 Mensen die hoog scoren op neuroticisme zijn dan weer eerder geneigd alledaagse situaties als bedreigend op te vatten. Neuroticisme houdt dus verband met emotionele reactiviteit en gevoeligheid voor bedreiging. Eerdere studies gaven al aan dat een hoge score op neuroticisme niet gunstig is voor de gezondheid.
De auteur vergeleek nu de graad van neuroticisme met de graad van vaccinatie in 56 landen. Ter info, inzake vaccinatiegraad (eerste ‘ronde’) stonden België en Nederland respectievelijk op de 13de en 19de plaats; inzake neuroticisme respectievelijk op de 5de en 42ste plaats. De resultaten van de analyses van Prof. Vermeulen bevestigen dat het bruto binnenlands product de sterkst voorspellende factor is voor de graad van vaccinatie. Neuroticisme komt op de tweede plaats, met een grotere invloed dan leeftijd en de graad van obesitas. Met andere woorden, door de band genomen: hoe hoger de scores voor neuroticisme in een land, hoe hoger de vaccinatiegraad tegen COVID-19.
De verklaring is volgens de auteur mogelijk dat mensen die hoog scoren op neuroticisme ook meer aandacht besteedden aan COVID-19 gerelateerde informatie en zich gemiddeld meer zorgen maakten omtrent hun gezondheid tijdens de pandemie.
[1] Vermeulen, N. Neuroticism predicts national vaccination rates across 56 countries. Curr Psychol (2023). https://link.springer.com/article/10.1007/s12144-023-04234-8 [2] EOS https://www.eoswetenschap.eu/psyche-brein/de-big-five-van-de-persoonlijkheid